Το υπόμνημα που συζητήθηκε στην πρόσφατη σύσκεψη του Επιμελητηρίου Τρικάλων που συγκάλεσε ο πρόεδρός του κος Γιαγιάκος Βασίλειος με τη συμμετοχή των θεσμικών εκπροσώπων του Νομού και των εκπροσώπων παραγωγικών τάξεων, έχει ως εξής: 1. Τα χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας στον νομό των Τρικάλων
Η επιχειρηματικότητα στον νομό των Τρικάλων εκφράζεται με σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων πολύ μικρού κυρίως μεγέθους, οικοτεχνίες και αυτοαπασχολούμενους επιτηδευματίες καθώς και με μικρούς πυρήνες μεσαίων ή και μεγάλων επιχειρήσεων οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις λειτουργούν ως τελικοί αποδέκτες της δραστηριότητας των μικρών επιχειρήσεων. Η ένταση της δραστηριότητας στην μεταποίηση αφορά πρωταρχικά στον Αγροδιατροφικό τομέα με έμφαση στην αξιοποίηση της τοπικής παραγωγής σε κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα, κηπευτικά,τοπικά προϊόντα σίτου κ.λ.π. αλλά δευτερευόντως και σε δραστηριότητες επεξεργασίας του ξύλου.
Στο εμπόριο σημαντικές είναι οι δραστηριότητες στο εμπόριο οχημάτων (κυρίως μεταχειρισμένων) αλλά και σε ολόκληρο το φάσμα της υποστήριξης και εξυπηρέτησης της τοπικής ζήτησης
Βασικός πυλώνας της ανάπτυξης στον νομό, είναι η αξιοποίηση του τοπικά παραγόμενου πλούτου με την παραγωγή και διάθεση τοπικών αγαθών και προϊόντων καθώς και η αξιοποίηση του πραγματικά εκπληκτικού πολιτιστικού, Τουριστικού και φυσικού αποθέματος .
Τα χαρακτηριστικά αυτά της ανάπτυξης τροφοδοτούν σήμερα ως ένα μόνο σημείο τη δραστηριότητα στον Τουρισμό (κυρίως εναλλακτικό) το εμπόριο και τις υπηρεσίες.
Κύριο χαρακτηριστικό των περισσότερων παραγόμενων προϊόντων στον νομό μας είναι οι ελλείψεις στην πιστοποίηση με έμφαση την εμφάνιση, την ανάδειξη της ποιότητας και των ιδιαίτερων τοπικών χαρακτηριστικών τους αλλά και στην διάθεσή τους και την συμμετοχή τους στο τοπικό τουριστικό προϊόν.
Οι συγκεκριμένες αδυναμίες σε σχέση με τα παραγόμενα τοπικά προϊόντα διαμορφώνουν και το επίπεδο της ανταγωνιστικότητας της επιχειρηματικότητας στο νομό μας, η οποία παρότι δεν είναι ιδιαίτερα χαμηλή σε σχέση με τα Ελληνικά δεδομένα, υστερεί σημαντικά σε διεθνές επίπεδο, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτες τις επιχειρήσεις σε κρίσεις ανάλογης έκτασης και περιεχομένου με την σημερινή.
2. Τα χαρακτηριστικά της σημερινής κρίσης και οι επιπτώσεις της στην τοπική επιχειρηματικότητα.Η σημερινή κρίση φαίνεται να είναι βαθύτερη και οι επιπτώσεις της αναμένεται να είναι σημαντικές σε ολόκληρο το φάσμα της τοπικής επιχειρηματικότητας.
Οι παράγοντες που διαμορφώνουν αυτό το πραγματικά δυσμενές τοπίο δεν έχουν να κάνουν δυστυχώς αποκλειστικά και μόνο με το επιχειρηματικό τοπίο (αυτό της ανταγωνιστικότητας της τοπικής μας οικονομίας).
Η κρίση μεταφέρθηκε αυτούσια στην κοινωνία με ολέθριες επιπτώσεις στην καταναλωτική πίστη και στην λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε σχέση με τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Οι πρώτοι που βιώνουν την κρίση αυτή είναι πραγματικά οι χιλιάδες μικροεπαγγελματίες και έμποροι που αποτελούν την ραχοκοκαλιά του τοπικού παραγωγικού μας συστήματος.
Ανήμποροι να αντιδράσουν και με μικρές δυνάμεις και αποθέματα (οικονομικά και ψυχικά) οι συνάδελφοι μας Μικρομεσαίοι Επιχειρηματίες αντί να ασχολούνται με την προοπτική και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεών τους, βρίσκονται πραγματικά στο μάτι του κυκλώνα, έχοντας να αντιπαλέψουν .
- Την δραστική μείωση της ζήτησης.
Οι καταναλωτές φοβισμένοι από την απύθμενη κινδυνολογία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχουν μειώσει την κατανάλωση στο ελάχιστο γεγονός που μεταφράζεται σε άδεια ταμεία στις επιχειρήσεις. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστούμε ότι πολλές επιχειρήσεις δεν κάνουν «σεφτέ» για πολύ καιρό τώρα.- Το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι τράπεζες με το πρόσχημα της έλλειψης ρευστότητας (το οποίο όμως αρνήθηκαν όταν το κράτος υπαινίχθηκε εποπτεία με βάση το πρόσφατο πακέτο στήριξης) ανέβασαν στα ύψη τα επιτόκια και έκλεισαν την στρόφιγγα των χορηγήσεων κυρίως στους μικρούς επιχειρηματίες.- Το κράτος και τις πολιτικές του
Το κράτος προσπαθώντας να λύσει τα χρονίζοντα προβλήματα ρευστότητας βρήκε την πάντα εύκολη λύση της φοροεπιδρομής επί δικαίων και αδίκων. (τι είχες Γιάννη - τι είχα πάντα)Αυτό δυστυχώς είναι το περιβάλλον δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων του νομού μας σήμερα. Αυτό βιώνουν οι επιχειρηματίες αυτό διαπιστώνει και το Επιμελητήριο.3. Προτάσεις εξόδου από την κρίσηΠαρότι οι λύσεις δεν είναι εύκολες η διοίκηση του Επιμελητηρίου εξ αρχής τοποθετήθηκε στο πρόβλημα με συγκεκριμένες προτάσεις.Επιγραμματικά αυτές αφορούν:- Στην παροχή άμεσων εγγυήσεων από το κράτος στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για την εξασφάλιση κεφαλαίων κίνησης. Το κόστος των εγγυήσεων αυτών μέχρις ενός ποσού, το ύψος του οποίου θα συμφωνηθεί με το κράτος, να αναλαμβάνεται από το κράτος. Ο σχετικός μηχανισμός είναι έτοιμος – το ΤΕΜΠΜΕ. Θα πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα σχετικά με τις προϋποθέσεις κερδοφορίας των επιχειρήσεων που θέτει το ΤEΜΠΜΕ ώστε να δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις.
- Στην εποπτεία και τον έλεγχο των τραπεζών σχετικά με τα επιτόκια των χορηγήσεων. Δεν μπορεί να είναι ανεξέλεγκτα και κατά βούληση των τραπεζιτών.
- Στην διευκόλυνση της τακτοποίησης των υποχρεώσεων (οικονομικών και διοικητικών ) των επιχειρήσεων έναντι του κράτους. Εδώ θα πρέπει να ληφθεί άμεσα μέριμνα για το πάγωμα και την αναστολή πληρωμής για τουλάχιστον ένα εξάμηνο των τρεχουσών οφελών των μικρών επιχειρήσεων (φορολογικών και ασφαλιστικών) προς το κράτος και τους ασφαλιστικούς Οργανισμούς καθώς και ο σχεδιασμός ενός γενναίου προγράμματος ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
- Στην προσωρινή ελαστικοποίηση των μέτρων και υποχρεώσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε σχέση με τους εργαζόμενους έτσι ώστε να αποφευχθούν χιλιάδες απολύσεις. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσαν να καταργηθούν προσωρινά οι σχετικές υποχρεώσεις (ασφαλιστικές κυρίως) των επιχειρήσεων οι οποίες τις επιβαρύνουν στις περιπτώσεις διαθεσιμότητας των υπαλλήλων και εργαζομένων τους καθώς και τα θέματα τα σχετικά με την ρύθμιση του χρόνου απασχόλησής τους.
- Στην κατά προτεραιότητα επίσπευση των χρηματοδοτήσεων των επιχειρήσεων μέσα από τους πόρους του ΕΣΠΑ 2007 - 2013. Εδώ θα πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα σχετικά με τις προϋποθέσεις κερδοφορίας των επιχειρήσεων για την πρόσβαση στους πόρους αυτούς ώστε να δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις.
- Στην άμεση υιοθέτηση και ενεργοποίηση των μέτρων για τις Μικρομεσαίες επιχειρήσεις όπως αυτά περιγράφονται στις κατευθύνσεις της Ε, Ένωσης μέσα από την Πρωτοβουλία Small Business Act.
- Στην άμβλυνση της φορολογίας ιδιαίτερα για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με την αναστολή των πρόσφατων μέτρων για την κατάργηση του αφορολόγητου και την μείωση των συντελεστών φορολόγησης των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων.
4. Οι θέσεις του Επιμελητηρίου Τρικάλων για την διαμόρφωση μακροχρόνιας στρατηγικής ανάπτυξης στο νομό.Στον νομό των Τρικάλων παρότι συστηματικά αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για την υποστήριξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και μεταποίηση τοπικών προϊόντων ( κυρίως του αγροδιατροφικού τομέα), σε τοπικό επίπεδο οι πρωτοβουλίες για την συγκρότηση και ανάδειξή του τοπικού παραγωγικού δυναμικού ως δυναμικού παραγωγικού και αναπτυξιακού μοχλού υστερούν σημαντικά. Τα συγκεκριμένο έλλειμμα οφείλεται στο γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε συγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο δράσης και συγκροτημένος μηχανισμός παρουσίασης και προβολής του τοπικά παραγόμενου πλούτου (στο επίπεδο των Επιχειρηματικών φορέων αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης) με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η σημασία του και να μην αναδεικνύονται τα πλεονεκτήματα και η συμβολή των τοπικών προϊόντων στην ανάπτυξη της περιοχής και την απασχόληση.
Η εμπειρία από τις αποσπασματικές κατά κανόνα αυτές πρωτοβουλίες και τη μικρή αποτελεσματικότητά τους, ανέδειξε την ανάγκη πιο συστηματικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης της παρουσίασης και προβολής του τοπικού παραγωγικού δυναμικού του νομού μας σε τοπικό – περιφερειακό και διεθνές επίπεδο με δραστηριότητες οι οποίες :- θα εξασφαλίζουν το μέγεθος αλλά και την ποιότητα ώστε να προσεγγίζουν το ενδιαφέρον αγοραστών και επισκεπτών πέρα από τα τοπικά όρια
- θα κινητοποιούν το τοπικό παραγωγικό δυναμικό σε μια ανταγωνιστική διαδικασία η οποία θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων και την ποιότητα των προϊόντων
- θα δώσουν τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης προσέγγισης της τοπικής ζήτησης σε επιχειρησιακό (τουρισμός, διεπιχειρησιακές συνεργασίες) αλλά και ατομικό (καταναλωτές) επίπεδο και
- θα αποτυπώσουν σε επίπεδο του νομού μας το επιχειρηματικό δυναμικό, τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των επιχειρήσεων και θα διευκολύνουν τον σχεδιασμό δράσεων και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την υποστήριξη της εξωστρέφειας των δυναμικών επιχειρήσεων της περιοχής μας.
Αποτελεί πεποίθηση της Διοίκησής μας ότι ο στόχος αυτός θα εξυπηρετηθεί αποτελεσματικότερα με την συμφωνία όλων των θεσμικών και παραγωγικών φορέων του νομού πάνω σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης στην βάση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου προσαρμοσμένου στις ανάγκες, τις προοπτικές και προτεραιότητες της περιοχής. Το Επιμελητήριο για την εξυπηρέτηση του στόχου αυτού προχώρησε στην κατάρτιση αυτού του Επιχειρησιακού Σχεδίου (το οποίο χρηματοδοτήθηκε από πόρους του Ε.Π Κοινωνία της Πληροφορίας) και το οποίο πρόσφατα παρουσιάστηκε στους παραγωγικούς συντελεστές του νομού μας.
Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού αυτού Σχεδίου περιλαμβάνονται εξειδικευμένες δράσεις για :
- Την δημιουργία και υποστήριξη του νέου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον Αγροδιατροφικό Τομέα
Σε αντίθεση με τα ξεπερασμένα μοντέλα παραγωγής, η νέα οικονομία της διατροφής καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις εκφραζόμενες ανάγκες και συμπεριφορές του καταναλωτή.
Ο νομός μας διαθέτει αναμφίβολα εκπληκτικό τοπικό διατροφικό πλούτο ο οποίος στις περισσότερες των περιπτώσεων παραμένει ανεκμετάλλευτος. (κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα, κηπευτικά, εσπεριδοειδή, κρασιά, αρωματικά φυτά, το σιτάρι και τα επεξεργασμένα υποπροϊόντα του κ.λ.π).
Βασικός πυλώνας ανάπτυξης της των πρωτοβουλιών στον Αγροδιατροφικό Τομέα θα αποτελέσει η Πράσινη Επιχειρηματικότητα.
Η ανάδειξη της αξίας των τοπικά παραγόμενων προϊόντων διατροφής, η προσαρμοστικότητα και η διαφοροποίηση των προϊόντων στις απαιτήσεις της ζήτησης, η καινοτομία και η ποιότητα τόσο των διαδικασιών παραγωγής όσο και των προϊόντων, οι αλλαγές στα καταναλωτικά πρότυπα που συνδέονται με την στροφή στα προϊόντα ποιότητας και η γενική ανησυχία των πολιτών για τα ζητήματα οικολογίας και υγείας πρέπει να προσδιορίζουν πλέον τις παραμέτρους ανάπτυξης της νέας οικονομίας της διατροφής στις περιοχές παρέμβασης.
Η άμεση και στενή διασύνδεση των τοπικών προϊόντων διατροφής με την Τοπική Τουριστική δραστηριότητα ενισχύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και δημιουργεί προστιθέμενη αξία και πλούτο στο τοπικό παραγωγικό σύστημα.
- Την δημιουργία περαιτέρω προϋποθέσεων για την ανάπτυξη του εναλλακτικού Τουρισμού και την διασύνδεσή του με το τοπικό σύστημα παραγωγής.
Η διασύνδεση του Τουρισμού με το τοπικό παραγωγικό σύστημα αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για το Επιμελητήριο γιατί αναμένεται να αυξήσει την κατανάλωση τοπικών προϊόντων και να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής μας.
Η ανάπτυξη επίσης ηλεκτρονικών υποδομών (infokiosks, συστημάτων Ηλεκτρονικών κρατήσεων κ.λ.π) με στόχο την είσοδο των τουριστικών επιχειρήσεων του νομού μας στην ηλεκτρονική εποχή αποτελεί επίσης πρώτη προτεραιότητα.
- Την ανάληψη πρωτοβουλιών προώθησης και προβολής του παραγωγικού δυναμικού της περιοχής
με την καθιέρωση μόνιμων θεσμών όπως έκθεση Τοπικών Προϊόντων, καθιέρωση ειδικών γεγονότων και δράσεων για τον εναλλακτικό Τουρισμό σε συνεργασία με τους φορείς τους, οργανωμένο πρόγραμμα υποστήριξης της εξωστρέφειας και του εξαγωγικού προσανατολισμού κ.λ.π
- Την ανάδειξη πολιτιστικού αποθέματος της πόλης των Τρικάλων των Μετεώρων και του νομού γενικότερα μέσα από συγκεκριμένα γεγονότα και δράσεις και την διασύνδεσή του με την τοπική παραγωγή και τον Τουρισμό
- Την υποστήριξη της ανάπτυξης του εμπορικού τομέα πάνω στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του
- Την περαιτέρω οργάνωση των υποδομών υποστήριξης και διευκόλυνσης της επιχειρηματικότητας με την στελέχωση και την οργάνωση της πληροφοριακής υποδομής του Γραφείου Στήριξης Επιχειρήσεων και Υποδοχής Επενδυτών του Επιμελητηρίου.
|